1.2379

فولاد 1.2379 ( d2 یا k110 یا XW41 ) یک فولاد ابزار با کربن و کروم بالا است که متعلق به گروه فولاد ابزار سردکار است. این فولاد که به دلیل مقاومت در برابر سایش استثنایی و سختی بالا شناخته شده است، معمولاً در کاربردهایی که نیاز به ابزارهای برش قوی و قالب های سرد کار دارند، استفاده می شود. ترکیب فولاد شامل سطوح بالای کربن، کروم، وانادیم و مولیبدن است که به سختی و مقاومت آن در برابر سایش کمک می کند. خواص آن اغلب از طریق فرآیندهای عملیات حرارتی مانند کوئنچ و تمپر افزایش می یابد. فولاد 1.2379 در تولید چاقوها، تیغه های برشی و ابزار دقیق که دوام و مقاومت در برابر سایش بسیار مهم است، استفاده می شود. علیرغم خواص عالی آن، به دلیل قابلیت ماشینکاری کمتر آن در مقایسه با سایر فولادهای ابزار، شیوه های ماشینکاری دقیق توصیه می شود. فولاد همچنین مقاومت خوبی در برابر خوردگی از خود نشان می دهد و آن را برای محیط های مختلف صنعتی مناسب می کند.

V	Mo	Cr	Mn	Si	C
0.85	1.0	12.00	0.40	0.35	1.53

Standard	Alternative Names
AISI	D2
JIS	SKD11
DIN	X153CrMoV12
ISO	X160CrMoV12
GB (China)	Cr12Mo1V1
ASTM	D2
EN (European)	X153CrMoV12
BS (British)	BD2
UNI (Italian)	X160CrMoV12

فولاد 1.2379 در کاربردهای مختلف صنعتی به دلیل خواص استثنایی آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و آن را به ماده ای ارجح برای مصارف خاص تبدیل می کند.

برخی جنبه های کلیدی فولاد 1.2379

تطبیق پذیری در عملیات حرارتی

سازگاری فولاد با فرآیندهای مختلف عملیات حرارتی امکان سفارشی سازی خواص مکانیکی آن را فراهم می کند.

اجزای دقیق

در صنایعی که به اجزای دقیق نیاز دارند، مانند تولید تیغه های ظریف، تیغه های برشی و قطعات خاص ماشین، فولاد 1.2379 به دلیل توانایی آن در حفظ ثبات ابعادی در طول عملیات حرارتی ارزش گذاری می شود. این تضمین می کند که اجزاء با تلورانس ها و مشخصات دقیق مطابقت دارند.

ساخت ابزار و قالب

فولاد 1.2379 به طور گسترده در ساخت ابزارهای برش، قالب های سرد کار و قطعات دقیق استفاده می شود. سختی بالا و مقاومت در برابر سایش عالی آن را برای کاربردهایی که ابزارها در معرض سایش قرار می‌گیرند ایده‌آل می‌کند و عمر ابزار و دوام بیشتری را فراهم می‌کند.

پانچ و ابزار شکل دهی

فولاد برای تولید پانچ و ابزارهای شکل دهی مورد استفاده در فرآیندهای فلزکاری مناسب است. سختی بالای آن تضمین می کند که این ابزارها می توانند تنش های مربوط به عملیات پانچ، خمش و شکل دهی را تحمل کنند.

مقاومت در برابر خوردگی

مقاومت خوب فولاد 1.2379 در برابر خوردگی مناسب بودن آن را برای استفاده در محیط های صنعتی متنوع افزایش می دهد و به دوام و طول عمر کلی آن می افزاید.

عملیات حرارتی

عملیات حرارتی یک فرآیند حیاتی در شکل دادن به خواص فولاد از جمله فولاد 1.2379 است. عملیات حرارتی فولاد 1.2379 معمولاً شامل فرآیندهای زیر است:

۱. آنیل

آنیل فرآیند گرم کردن فولاد تا دمای مشخص و سپس سرد کردن تدریجی آن برای رفع تنش‌های داخلی و بهبود ماشین‌کاری است. برای فولاد 1.2379، آنیل کامل معمولاً در دماهای حدود °C850 – °C900 انجام می شود و به دنبال آن خنک سازی آهسته کوره انجام می شود.

۲. سختکاری

سخت شدن شامل حرارت دادن فولاد تا دمای بالاتر از نقطه بحرانی آن و به دنبال آن سرد شدن سریع برای دستیابی به سختی بالا است. دمای سخت شدن حدود °C1030 – °C1000 است. که این دما در عملیات حرارتی سایا در دسترس است . در این دمای بالا، ساختار کریستالی فولاد از فریت و پرلیت به آستنیت تبدیل می‌شود. فولاد برای مدت زمان کافی در دمای آستنیته نگه داشته می شود تا از تبدیل کامل به آستنیت اطمینان حاصل شود. این فاز با دمای بالا به اتم‌های کربن اجازه می‌دهد تا به طور کامل در داخل شبکه آهن پخش شوند و باعث تشکیل محلول جامد شوند.(متاسفانه برخی کارگاه های سنتی و شرکتهایی که دمای کافی را برای سختکاری این فولاد ندارند اقدام به سختکاری ان می کنند که باعث ایجاد مشکلات فراوان برای مصرف کننده می شود.) کلید سخت شدن، خنک شدن یا کوئنچ شدن سریع فولاد پس از آستنیته شدن است. کوئنچ معمولاً با استفاده از روغن، آب یا هوا یا نمک مذاب(°C 500 – °C550) بسته به کارایی و خواص مورد نظر انجام می شود. خنک شدن سریع از انتشار اتم های کربن به بیرون از شبکه جلوگیری می‌کند و آن‌ها را در جای خود ثابت می‌کند. این منجر به تشکیل یک فاز سخت و شکننده به نام مارتنزیت می شود. در برخی موارد ممکن است پس از کوئنچ مقدار کمی آستنیت در فولاد باقی بماند. برای بهینه‌سازی خواص، به‌ویژه چقرمگی، از یک فرآیند تمپر بعدی استفاده می‌شود.

نمودار TTT فولاد 2379

نمودار CCT فولاد سردکار 2379

۳. تمپر

تمپر کردن یک مرحله بسیار مهم پس از سخت شدن برای کاهش شکنندگی و رسیدن به تعادل مطلوب بین سختی و چقرمگی است. فولاد مجدداً تا دمای خاصی گرم می شود و سپس سرد می‌شود. دمای تمپر برای فولاد 1.2379 معمولاً در محدوده °C150 – °C500 بسته به خواص مکانیکی مورد نظر است.

تغییرات سختی و چقرمگی نسبت به دمای تمپر برای فولاد 2379

700°C	600°C	550°C	525°C	500°C	400°C	300°C	200°C	100°C	Temperature
35	51	56	58	59	58	58	61	63	Hardness (HRC)

۴. سختکاری سطحی

بسته به کاربرد، تکنیک‌های سخت‌سازی سطحی مانند نیتراسیون یا نیتروکربورسایون ممکن است برای افزایش بیشتر مقاومت به سایش و سختی در سطح فولاد اعمال شود ،که در عملیات حرارتی سایا انواع فرایندهای سختکاری سطحی با کیفیت مطلوب قابل اجراست.

ذکر این نکته ضروری است که پارامترهای عملیات حرارتی ویژه برای فولاد 1.2379 ممکن است بر اساس کاربرد مورد نظر و خواص مکانیکی مورد نظر متفاوت باشد. کنترل مناسب نرخ گرمایش و سرمایش در طول این فرآیندها برای دستیابی به ترکیب مورد نظر از سختی، چقرمگی و سایر مشخصات مربوطه برای کاربرد خاص بسیار مهم است. که اینم تخصص ماست.